Bir bilgisayar yazılımı oluştururken kullanılan kodların tamamına kaynak kod denir. Programcılar bu yazılımı oluştururken kimseyle paylaşmak istemez ve kodlarının içeriğinin kendileri tarafından bilinmesini isterlerse bu kapalı kaynak kod, paylaşıma açık herkes tarafından görülebilir ve geliştirilebilir bir yazılım olursa bu açık kaynak kod olur.
Açık kaynak kodun temel düşüncesi basittir. Programcılar bir yazılımın kaynak kodlarını okuyabilir, dağıtabilir, ve kendince değiştirirse yazılım gelişir ve hatalar hızlı giderilir. Tek dezavantajı ise servis olanağı olmamasıdır diyebiliriz. Herkes kaynak kodu istediği şekilde geliştirip kendi bünyesinde kullanabilmektedir. Örneğin Yandex kendi tarayıcısını yakın bir zamanda kullanıma sunmuştur ve kaynak kodları nerdeyse tamamen google chrome tarayıcı ile aynıdır. Google da gelişimi açık kaynak kodlarda görüp Chromium Os ve Android işletim sistemlerini de linux açık kaynak kod tabanında kullanıma sunmuştur.
Açık kaynak kodlu işletim sistemleri de aynı şekildedir. Açık kaynak kodlu işletim sistemi denilince akla ilk gelen tabiki linux'tır. Linux çok hızlı bir şekilde gelişim göstermektedir. Bu gelişimin en büyük yararı ise kullanıcıların talepleri ve isteklerine göre eksiklerin giderilmesidir.
Linux'ın avantajları çok fazladır. İlk olarak;
Linux ücretsiz bir işletim sistemidir.
Bir kişi bilgisayar aldığında her ne kadar sadece bilgisayar donanımına para harcadığını düşünse de windows'a kesinlikle para vermiştir. Bir windows home premium işletim sistemi 120$ ultimate işletim sistemi ise 250$ civarındadır ama linux işletim sistemi yazılımları ise tamamen ücretsizdir
Linux'ın virus yemesi oldukça zordur.
Birçok kimse "kodlar gözüküyorsa güvensizdir" mantığını taşımaktadır. Bu mantık tamamen yanlıştır. Örneğin windows kapalı kaynaklı bir işletim sistemidir. Kaynak koduna bizim bilgisayara girdiğimiz bütün bilgi ve verileri gizliden kayıt altına alan bir yazılım bulunsa bundan kimsenin haberi olmayacaktır. Nedeni ise kapalı kaynak kodlu işletim sistemi olmasıdır. Buda tersine açık kaynak kodlu değil kapalı olanı güvensiz kılar. Eğer kapalı kaynak kod diye birşey olmasaydı aslında ne crack olurdu ne virüs diyebiliriz belki. Çünkü hacker'ların mantığıda bu şekildedir aslında. Yaptıkları ters mühendislik uygulayarak kodları açığa çıkarmaktır.
Linux'ta daha fazla programa ihtiyaç duymazsınız.
Diyelim ki windows kurdunuz ve tam "işte bu kadar" diyecekken bunun daha bir başlangıç olduğunu anlayacaksınız. Örneğin arkadaşınızın biri size doc uzantılı bir dosya attı. Aman Allah'ım ne yapmalı ne etmeli derken internet üzerinden veya bir cd ile office kurmanız gerektiğini öğrenirsiniz. Microsoft office programları ise yine aynı şekilde ücretlidir. "Tamam ya işte bu kadar oh be" diyecekken bir baktınız bir başka pdf uzantılı dosya bu dosyada neyin nesi derken örneğin bir adope reader programı kurmanız gerektiğinin farkına varırsınız. Bunun gibi bir sürü yazılım vs. Ama eğer bir ubuntu kullanıcısıysanız bir web tarayıcısı (Mozilla), bir e-posta yazılımı, yazı ve tablo oluturmak için gerekli yazılımlar, slayt yazılımı, film oynatıcı, müzik oynatıcı, pdf okuyucusu, photoshop uygulayabileceğiniz resim düzenleyicisi (GİMP), arsivi açmak için sıkıştırma programları gibi yazılımları yüklü bulup kolayca çalıştırabilirisiniz.
Linux işletim sistemleri dayanıklıdır.
Birçok windows kullanıcısı windows'un çöktüğüne veya mavi ekran hatasına şahit olmuştur. Sık sık reset atma ihtiyacı duymuştur. Ama bu olasılık linux'ta çok düşüktür. Bir linux işletim sistemi bazı güncellemeler dışında yeniden başlatmadan yıllarca çalışabilir. Bu yüzden birçok internet sunucusu linux'ı tercih etmektedir.
Linux arka planda daha hızlıdır.
Bir windows kullanıcısıysanız eğer windows hizmetleri ve birçok güncellemeler sizin isteğiniz dışında arka planda çalışmakta olup bilgisayarıda yavaşlatmasına sebep olmaktadır. Ama örneğin ubuntuda böyle birşeye rastlamak çok zordur. Güncellenecek programların hepisini bir yazılım ile sağlayabilirsiniz.
Linux sürücülere ihtiyaç duymaz.
Windows kullanıcıları birçok sürücü yazılımlarını kurmak zorundadır. Her donanım için son sürüm yazılımları donanım sihirbazı ile temin etmek zorunda kalacaksınız. Ekran kartı, ses kartı, cd sürücüsü, klavye, fare gibi donanımlar için yazılımları bulup yüklemek hayli zaman gerektirecek. Linux ta ise tüm sürücüler sistemin çekirdeğiyle beraber gelir.
Zübeyir KİLCİ
